Қозоғистон сунъий интеллектдан фаол фойдаланувчи рақамли давлатга айланиши зарур

Қозоғистон сунъий интеллектдан фаол фойдаланувчи рақамли давлатга айланиши зарур

Қозоғистон сунъий интеллектдан фаол фойдаланувчи рақамли давлатга айланади. Президент ташриф буюрган AlemAI марказининг мақсади шундай. Унинг базасида Tomorrow School ва Tumo Education очилади, уларда минг нафардан зиёд ёш қозоғистонлик дастурлаш, робототехника ва замонавий технологиялардан фойдаланишни ўрганади. Шунингдек, марказда стартаплар ва IT-соҳаси бўйича тадқиқотлар қўллаб-қувватланади. Қосим-Жўмарт Тўқаевга мамлакат компанияларининг энг янги ишланмалари тақдим этилди. Улар қаторида тиббиёт соҳасидаги янги ечимлар, конларнинг рақамли нусхалари, дронларни бошқариш бўйича ишланмалар, биринчи қозоқча тил модели – KazLLM бор. Давлат раҳбари хорижий IT-бизнесни локаллаштиришдаги муваффақиятлар ҳақида ҳам гапириб ўтди. Ҳозир бошқа машҳур IT-саноати корпорациялари билан музокаралар ўтказиляпти. Президент сунъий интеллектни ривожлантириш борасида фикрларини айтди ва Қозоғистон катта салоҳиятга эгалигини кўрсатди. У билим ва инновацияга асосланган иқтисодиёт яратишни топширди.


Қосим-Жўмарт Тўқаев, Қозоғистон Республикаси Президенти:

- Технологик ва иқтисодий илғор  давлат бўлиш учун аввало инсон капиталига, рақамлаштириш ва сунъий интеллектга эътибор қилиш керак. Уларсиз ривожланишнинг имкони йўқ. Ҳозир инсоният рақамли дунёда яшаяпти. Экспертлар фикрича, йил сайин сунъий интеллект технологиялари самарадорлиги ортиб боряптиШунинг учун олдимизда Қозоғистонни Евроосиёнинг энг йирик рақамли хабига айлантириш каби салмоқли вазифаси турибди. Рақамли ривожланиш масалаларига янгича нигоҳ ташлаш керак.


Давлат раҳбари Сунъий интеллект марказини халқаро даражага олиб чиқишни таклиф қилди. Шу тариқа у минтақада сунъий интеллектни ривожлантириш бўйича асосий ташкилотга айлантириш мумкин. Қосим-Жўмарт Тўқаев таъкидлашича, у мамлакатнинг иқтидорларини тўплаши ва дунёнинг энг қобилиятли ишланма муаллифларини жалб этиши лозим. Президент бу борада қонунлаштирилган махсус муҳит яратиш зарурлигини таъкидлади. Ҳукумат 2024-2029 йилларга мўлжалланган Суньий интеллектни ривожлантириш концепциясини ишлаб чиқди. Шунингдек, етакчи халқаро экспертларни жалб қилиб, сунъий интеллектни ривожлантириш кенгашини тузишни топширди. Бу эса мамлакатни дунё стандартларига монанд ривожланишини таъминлайди.


Айни вақтда, Қосим-Жўмарт Тўқаев соҳа инфратузилмаларини ривожлантириш лозимлигини кўрсатиб ўтди. Унинг фикрича, технологиялар замонавий ҳисоблаш қувватларини талаб қиладиҲукуматга дата-марказлари бунёд этишга халқаро компанияларни жалб этиш учун  шароит яратиш топширилди. Яна битта устувор вазифа маълумотларни сифатли рақамлаштириш ва тартибга келтириш.


Қосим-Жўмарт Тўқаев, Қозоғистон Республикаси Президенти:

- Бу соҳада ишга мажмуавий ёндашиш намунаси сифатида KazLLM тил моделини кўрсатиш мумкин. Биз сунъий интеллектни қозоқ тилида ўйлаш, таҳлил қилиш ва гапиришга ўргатдик. Бундай ютуқ қозоқ тилини рақамли дунёда ривожлантириш учун янги истиқболлар очади. Бошланган катта ишни давом эттириш зарур. Қозоқ тилининг бир вақтда бир қанча типдаги маълумотлардан фойдалана олувчи мультимодал моделини яратиш керак. Ҳукуматга бу йўналишдаги лойиҳаларни молиялаштиришни топшираман.


Президент, шунингдек, фуқароларнинг сунъий интеллект соҳасида малакасини ошириш зарурлигига эътибор қаратди. Келгуси 5 йил ичида 1 миллион одам сунъий интеллект малакаларини ўрганади. Бундан ташқари, Қосим-Жўмарт Тўқаев ҳар бир қозоғистонликка сунъий интеллектнинг фойдасини тушунтиришни топширди. Уни кенг кўламда ишлатиш механизмлари яратилиши зарур. Давлат раҳбари таъкидлашича, Қозоғистон инновациялар ва илғор технологиялар соҳаларида етакчи мавқени эгаллаш учун барча имкониятларга эга.


Абдумалик Сарманов таржимаси