БҰҰ
Бас Ассамблеясы 78-сессиясының
Жалпы дебатында Қасым-Жомарт Тоқаевтың сөз сөйлеуі Нью-Йорк сапарының басты
оқиғасы болды. Ең
биік халықаралық мінберде сөз алған Қазақстан Президенті адамзат бұрын-соңды болмаған орасан зор сын-қатерлерге тап болып, геосаяси
қақтығыстардың жаңа кезеңіне өткенін мәлімдеді. Қауіптің мәні халықаралық
құқықтың негізгі принциптерін
бұзудан туындайды. Соңғысы БҰҰ Жарғысында
бекітілген. Келісімге қол жеткізуге тек диалог пен қақтығыстарды
дипломатиялық жолмен шешу арқылы мүмкін болады. Осындай алаңдардың бірі – Қауіпсіздік
Кеңесі. Бірақ БҰҰ-ның бұл органы реформаланып, барынша өкілді болуы керек, -
деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Қасым-Жомарт Тоқаев, Қазақстан Республикасының Президенті:
-Қазақстан Шанхай
ынтымақтастық ұйымының қазіргі төрағасы ретінде Әділетті әлем мен келісімді
жақтайтын дүниежүзілік бірлік туралы бастама көтерді. Біз сіздерді осы игі іске
қосылуға шақырамыз. Бұл – жаңа қауіпсіздік парадигмасын, әділ экономикалық
ортаны және таза планетаны қамтитын бастама. Жаһандық Оңтүстік пен жаһандық Солтүстік арасында ашық
диалог орнату – оның негізгі арқауы.
Мемлекет басшысы жаһандық экономикалық мәселелерді шешудің маңыздылығына
тоқталды. Өткен жылы әлем халқының шамамен 10% аштықпен бетпе-бет келді.
Осылайша, Қасым-Жомарт Тоқаевтың айтуынша, елдер арасында азық-түлік
қауіпсіздігі жөніндегі ақпаратпен еркін алмасу ісін жандандыру қажет. Оның үстіне онда өндіріс
көлемі, тауарлардың экспорты мен импорты туралы нақты деректерді енгізу қажет. Бұл
ретте Қазақстан азық-түлікпен қамтамасыз етудің өңірлік хабы ретінде әрекет
етуге дайын. Бұл үшін республикада ресурстар, инфрақұрылым және логистика бар. Сонымен
қатар президент климаттың өзгеруі проблемасына назар аударып, әлем көміртегісіз
келешекке ұмтылуы керек екенін атап өтті.
Қасым-Жомарт Тоқаев, Қазақстан Республикасының Президенті:
-Біз Қазақстанда әділетті энергетикалық жүйеге көшу бағдарламасын іске қосуды ұсынамыз. Көмірді пайдаланудан
кезең-кезеңімен, орнықты және әлеуметтік жауапкершілікті ескере отырып бас
тарту климаттың өзгеруіне қарсы күреске арналған жаһандық мақсаттарға жетуді едәуір
ілгерілетер еді. Алматыда Орталық Азия үшін климат өзгерісі
мен жасыл энергетика бойынша Жобалық кеңсе ашу жөніндегі Қазақстанның бастамасы
осы мәселелерді шешуге ықпал ете алады. Біз
2026 жылы БҰҰ аясында Қазақстанда Аймақтық климаттық саммит өткізуді жоспарлап
отырмыз.
Сондай-ақ Қасым-Жомарт Тоқаев елдегі саяси-экономикалық жүйенің жаңғыруы
жөнінде қысқаша мәлімет берді. Президент бұл реформалардың түп негізінде
әділдік, теңдік, адалдық пен еркіндік қағидаттары жатқанын жеткізді. Мінбердегі
сөзін Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан жарқын, әділетті және орнықты әлем құру
ісінде мемлекеттердің бәрімен ынтымақтастық орнатуға дайын,– деп қорытындылады.
