2022-жылдын тогуздун айынын 4-жылдызы. Казактын асыл маданиятын дүйнөгө тааныта турган күндөрдүн бири десек аша чапкандык эмес. Австралиянын Мельбурн шаарында «Бөрте дүйнө ханышасы» спектаклинин бет ачары болот. Сахнадагы спектакль көзү тирүүсүндө легендага айланган ата мекендик жазуучу, драматург Дулат Исабековдун белгилүү пьесасынын негизинде түзүлгөн. Азыр даярдыктар кызуу жүрүп жатат. Башкы ролду ойной турган актрисаны тандоого өзгөчө көңүл бурулду.
Дулат Исабеков, жазуучу:
- Европалык драматургдар өз чыгармаларында ондогон жылдар бою эркектерди гана башкы каарман кылууну адат кылып алышкан. Аялдардын образы дээрлик жок десек болот. Алар үчүн спектакль сенсация, ачылыш сыяктуу. Чынгызханды жакшы билишет. Бөрте жөнүндө билгендери аз. Ошондон улам алар пьесаны жөн эле Бөрте эмес, Бөрте дүйнө императрицасы деп аташкан. Мен бул аталышты кубануу менен кабыл алдым.
Дулат Исабеков премьерага өзүнүн катышуусу күмөн экендигин айтат. Бөртенин образын жараткан чет элдик актерлордун ролун балдар баалап кайтышат. Бул – алдыдагы план. Эртең Алматыда жазуучунун чыгармачылыгына арналган маалымат жыйыны өтөт. Анда автордун жакында эле швед тилине которулган чыгармаларынын жыйнагы тааныштырылат.
Дулат Исабеков, жазуучу:
- 5 пьеса жана үч аңгеме. Аларды Нобель сыйлыгынын лауреаты, Швеция академиясынын мүчөсү Бенгт Самуэльсон которду.
Жазуучунун чыгармачылыгы чет элдик окурмандарды эмнеси менен өзүнө тартып, кантип арбап алганын да билбейт. Ийгиликтин ачкычынын сыры эмнеде экенин айтуу кыйын - дейт ал. Улуулук жөнөкөйлүктө экени баарына белгилүү. Азыр дүйнөнүн театрлары «Транзиттик жүргүнчү» спектаклин коюуга дилгир. Бул чыгарма алгач Санкт-Петербургда, андан кийин Лондондо искусство сүйүүчүлөрүнүн купулуна толгон эле. Дал ушул драма ата мекендик жазуучунун дүйнөлүк аренадагы жаңы чыгармаларынын башталышы болду. Кийинки кезекте Мельбурн турат. Күзүндө австралиялык көрүүчүлөр тарыхый инсан Бөртенин образын мүмкүн болушунча тааный алышат.
Которгон: Илгиз Жамалбеков