Байыркы Каңгай ибадатканасын Түркестан облусундагы археологдор изилдешет

Түркестан облусунда байыркы ибадаткана табылды. Тарыхый эстеликтин курулушу күн архитектурасына мүнөздүү. Эски объект бир нече бөлмөдөн жана коридордон турат. Ошол мезгилдеги адамдар бул жерде курмандык чалышкан окшойт. Казуу иштеринин жүрүшүндө буга далил болгон буюмдар: керамикалык идиштер, тамеки мүштөгү, дан таарындылары табылды. Окумуштуулардын айтымында, өлкөдө мындай ибадаткананын аналогу жок. Уникалдуу объект байыркы каңгай мамлекетинин жашоочуларынын ишеним жана ырым-жырымдар сыяктуу руханий баалуулуктары жөнүндө түшүнүк берет. Бул жерден табылган калдыктардан кескелдириктин, кочкор сыяктуу азиялык керигинин сүрөттөрүн табууга болот. Миңдеген карапа сыныктары жер бетине чыкты.


Александр Подушкин, О. Жанибеков атындагы түштүк Казакстан педагогикалык университетинин профессору:


- Биз мында азыркыга чейин жакшы түшүнүксүз болжолду эң байыркы курмандык чалуу ырым-жырымына күбө болдук. Башкача айтканда, бул жерде шыпта дан майдалагычтар, тегирмендер жана ар кандай керамикалык буюмдар сыяктуу ар кандай айыл чарба шаймандары чачылган. Мындай нерселер көп. Мындай курмандык мол түшүмгө кам көрүүдө жасалат деп ойлойбуз.


Археологдор ибадаткананын жанында жүздөгөн дөбөлөр менен некрополис табышкан. Бул жерде үй-бүлө мүчөлөрү жана аларга таандык жасалгалар жана ашкана шаймандары чогуу көмүлгөн. Башкача айтканда, бул байыркы адамдар кылымдар бою өз ишениминин урматына сыйынган бирдиктүү комплекс.


Гулмира Стамкулова, Археолог:


- Бизде айрым буюмдар калды. Көрүнүп тургандай, бул алибастр. Ошол мезгилдеги адамдар колдонгон заттарды о дүнүйөгө барганда колдонушат деген ишеним болгон.


Археологдордун айтымында, бул аймакта изилдөө иштери бир нече жылга созулат. Ал эми каңгай мамлекетинин мезгилиндеги экспонаттарды,  ибадаткана комплекси жана көмүлгөн жайлар Казакстан илими үчүн чоң жетишкендик болуп саналат. Бардык табылган экспонаттар Казакстан Республикасынын Борбордук мамлекеттик музейине өткөрүлүп берилет.


Которгон: Илгиз Жамалбеков