Алматилик уста икки мингтадан зиёд бир-бирини
такрорламайдиган қамчи ясади. Қамчи тўқиш — қозоқ халқи тарихи ва маданиятининг
узилмас қисми бўлиб, қадим замонлардан буён мавжуд, Есенкельди Қулжабаев бу
ҳунарни 50 йил аввал ўзлаштирган. Унинг таъкидлашича, бу ишни отасидан
ўрганган. Хом ошланган чарм тасмаларидан тўқилган қамчи кучли ирода ва ҳурмат
рамзи ҳисобланади. Азалдан у отни бошқариш
ваоситаси ва ҳокимият белгиси бўлган. У маиший турмушда ишлатилган, хонадонни ёвуз руҳлардан асраган, ҳар бир ўтовнинг
тўрига осилган. Орнаменти ва материали туфайли қамчи эгасининг мақоми ва феъл-атвори
ҳақида кўп нарсаларни ҳикоя қила олади. Тўқиш усули ва қадалган тақинчоқлар унга кўрк беради.
Есенкельды Қулжабаев, қамчи тўқувчи уста:
– Бу ерда тўқишнинг
уч хил усули бор. Мен уларни ўқув материал сифатида намойиш
қиламан. Буларда пишиқ,
айланма ва қиррали тўқиш усуллари
ишлатилган.
Уста ўзининг бор билимини анча оммалашган ўқув
қўлланмасига тўплаган. Есенкельди Қулжабаев университетда талабаларга билим беради, катталар ва болалар учун мастер класслар ўтказади. Улар қаторида беш ёшли Дариға ҳам бор. Қизча бир ҳафтада қамчи тўқишни ўрганиб олди. Биринчи ишини акасига совға қилди.
Айгерим Сейсенбекова, боғча тарбиячиси:
– Биз Есенкельди оғадек устозни
анча изладик. Ундайларни ҳозир бармоқ билан санаш мумкин. Мақсадимиз – болаларга миллий қадриятларни ёшлигидан
сингдириб бориш.
Уста келажакда курслар очиш ниятида. Шунда кўпроқ одам ноёб ҳунарни
эгаллай олади. Бу эса аждодлар санъатини келажак авлодга етказиш учун керак.
Абдумалик Сарманов таржимаси
Ўхшаш янгиликлар
