Байыркы түрктөр тууралуу казак дастаны Улуу Британияда жарык көрөт

Байыркы түрктөр тууралуу казак дастаны Улуу Британияда жарык көрөт

Казак жазуучусу Ильмаз Даниял уулунун укмуштуу окуяларга бай «Дастан менен Арманай. Башталышы» аттуу китебин британиялык басма АКШ, Германия, Франция жана Улуу Британияда жайылтууга ниетин билдирген. Чет элдик жазуучулар ата мекендик чыгарманын баяндамасын жана алгачкы бөлүгүн гана карап чыгышкан. Мунун өзү эле европалык каармандардын көңүлүн буруп, автордон анын кол жазмасынын толук вариантын суроого негиз болгон. Мындан 8 жыл мурун жарык көргөн махабат баянын орус окурмандары жогору баалашкан. Азыр китеп казак жана англис тилдерине которулду.

Илмаз Даниял уулу, жазуучу:

- Ага чейин китебим мынчалык белгилүү болот деп ойлогон эмесмин. Биринчиден, алар тарыхый темага кызыгышат. Окуялардын желеси кандай өнүгүп, эмне менен аяктала тургандыгын сураштырды. Тарыхый маалыматтарга канчалык туура келер-келбешин жана бул ишти аягына чейин чыгарууга жөндөмүм бар же жогун билүү үчүн менден атайын интервью алышты.

Бул жазуучунун адабий жанрдагы алгачкы чыгармасы. Укмуштуу окуяларга бай тарыхый дастан кыялдан жаралган уламыш сыяктуу. Китепте тамыры терең үрп-адаттар тууралуу айтылат. Эзелтен калыптанган салтка ылайык бешиктен кудалашып койгон эки ашыктын тагдыры баяндалат. Бир кезде достор убадасына турбай, берген антынан тайышат. Кызынын турмушка чыгышына каршы болгон ата күйөө баланын көзүн жок кылуу үчүн жети тапшырма берет. Аны аткарган шартта гана Дастан Арманайдын жүрөгүн багынтып, үйлөнө алат.

Илмаз Даниял уулу, жазуучу:

- Бул милдеттерди аткарууда түрк уламыштарына жана Теңирчилик ишенимдерине байланыштуу тарыхый маалыматтар көрсөтүлөт. Булар аркылуу каныбыздагы казактын маңызын таанууга болот. Бул чыгармада жазылган бакшылык өнөр, уламыштар куру кыялдан жаралган дүйнө эмес. Негизи казак элинин ички үрп-адаттары байыртадан бери эле калыптанып калганын жеткиргим келди. Көптөр мунун баарын фантазия катары түшүнүшөт. Ошондой эле болсун. Акыркы сегизинчи бөлүгү чыкканда мунун баарын талдап, өздөрү түшүнүшөт.

Дегеле автор дастандын 8-бөлүгү окурманды тартарын айтат. Учурда китеп менен бирге аудио альбом да иштелип чыккан. Таралышына чектөө жок.

Которгон: Илгиз Жамалбеков