20 yılda 13 bin
dombra. Usta Almas Mustafa, Kazakistan’ın geleneksel müzik aletlerinden
olan dombra yapımıyla uğraşıyor. Onun ifadesine göre, iyi bir dombra sesi elde
etmek için ruhunuzu katmanız ve sabırlı olmanız gerekiyor. Çünkü bir
enstrümanın yapımı aylar, bazen de yıllar alıyor. Süreç oldukça zahmetli. Gövdenin
oyulması, zımparalanması, yapıştırılması, tellerin gerilmesi gerekiyor.
Mesela, bu dombra ustanın beş yıldır yapımını sürdürdüğü bir parça. Sipariş
sahibi acele etmiyor. Bu eşsiz örneğin kenarlarını, ustanın Yakutistan’dan
getirdiği mamut kemikleriyle süslemeyi planladığı belirtiliyor.
Genel olarak Kazakistan’da
dört tür dombra bulunuyor. Onlar şekillerine göre birbirinden ayrılıyor.
Almas Mustafa, Dombra ustası:
-Bu şekle 'damla' denir.
Genelde Batı Kazakistan’da çalınır. Ahmet Jubanov benzerini çalmış. Bu ise
'kaşık' şeklindeki, ardıç ağacından yapılmış klasik 48 numara dombradır. Kokusunu
hissediyor musunuz?
Ustanın koleksiyonunda göze
çarpan örnekler de var. Örneğin, bu dombra Almas’ın yaptığı 100. enstrüman. Onu
20 yıl önce yapmıştır. Üzerinde kabartma ve oymalar bulunuyor. Usta, bu
enstrümanın sesinin insanı büyülediğini, bozkırla birlikte şarkı söylediğini
belirtiyor. Ustalığının sırrının, her enstrümanı yaparken malzemeyi yürekle
hissetmek olduğunu söylüyor. Ağaç bazen sessiz kalır, bazen ise hemen ses verir.
Bazı tahtaları usta yıllarca saklar. Bu arada, Almas Mustafa, gelecekte bir
ulusal müzik aletleri müzesi açmayı planlıyor.
