Kazakistan’da dijital
tenge’nin tam ölçekli kullanımı 2027 yılına planlandı. Bu, dijital para
birimiyle ilgili işaretleme ve para akışının izlenmesine yönelik pilot
projelerin uygulanmasına dair Hükümet toplantısında yapıldı. Bugün itibarıyla
dolaşıma 257,5 milyar tenge dijital olarak sunuldu. Dijital tenge, 10’u aşkın
alanda test edilip kullanıma alındı. Bu sistemle karayolu, demiryolu ve
doğalgaz hattı inşaatlarında ödemeler yapılıyor. İşaretleme teknolojisi, devlet
fonlarının amaca uygun ve şeffaf şekilde harcanmasını etkili biçimde
denetlemeye imkan tanıyor. Ayrıca dijital tenge kullanımı, dijital katma değer
vergisinin iade süresini 75 iş gününden sadece 5 güne düşürdü. Sistemin,
gayrimenkul işlemleri, ürün alımları ve tarım sektöründe uygulanması
değerlendiriliyor. Şu anda «Ödemeler ve Ödeme Sistemleri Hakkında» Yasasında
değişiklikler hazırlandı. Başbakan, Ulusal Fon ve devlet bütçesinden finanse
edilen en az 100 büyük ölçekli projenin kısa sürede dijital tenge sistemine
geçirilmesi talimatını verdi.
Binur Jalenov,
Kazakistan Merkez Bankası’nın Başkan Danışmanı, Dijital Dönüşüm sorumlusu:
- Bu teknolojinin kamu harcamalarının farklı türlerine nasıl yaygınlaştırılabileceğini görüştük. Bunlar arasında altyapı, sosyal ve sanayi projelerinin inşaatı da yer alıyor. Mekanizma, işletmelere ve vatandaşlara yönelik devlet destek önlemleri, sübvansiyonlar ve benzeri harcamalarda da kullanılabilir. Esas amaç, kamu görevleri için ayrılan kaynakların tam olarak doğru yere gitmesini sağlamak. İş dünyası ve halk için bu sistemin ne gizlilik ne de banka sırları üzerinde olumsuz etkisi olmadan kullanılmasını sağlıyoruz. Dijital tenge 2023 yılından beri kademeli olarak uygulanıyor ve şu anda pilot aşamadayız. Bugün dijital tenge’nin çeşitli devlet harcamalarında aktif olarak kullanımı başladı.
