Astana, küresel manevi diyaloğun merkezine
dönüştü. Dünya ve Geleneksel Dinler Liderleri 8. Zirvesi
kapsamında dünyanın dört bir yanından farklı inançların saygın temsilcileri
Kazakistan’ın başkenti Astana’da bir araya geldi. Bu yılki Zirve, katılım
açısından tarihin en kapsamlı etkinliklerinden biri oldu. Kazakistan önderi
Kasım-Comart Tokayev konuşmasında, günümüzde dünya genelinde artan
gerginliklere, çatışmalara, ticaret savaşlarına ve yeniden başlayan silahlanma
yarışına dikkat çekti. Bu küresel tehditlere karşı koymanın yolunun açık ve
yapıcı diyalogdan geçtiğini belirten Devlet Başkanı, bu süreçte dini liderlere
önemli sorumluluklar düştüğünü vurguladı. Ayrıca Kazakistan’ın dinler ve
kültürler arası diyaloğun güçlendirilmesine yönelik vizyonunu da paylaştı.
Kasım-Comart Tokayev, Kazakistan Cumhuriyeti Devlet başkanı:
-Zirve himayesinde daha önce duyurduğum ‘Barış
Hareketi’ fikrini değerlendirmeyi öneriyorum. Dini liderler, bu hareketin
ahlaki çekirdeği olabilir; siyasallaşmamış, tarafsız bir şekilde şiddetin sona
erdirilmesi ve barışçıl çözümler bulunması çağrısında bulunabilirler. Yaşamın
kutsallığı, merhamet ve şefkat gibi evrensel insani değerlere dayanan bu
girişim, yalnızca inananları değil; siyasetçileri, uluslararası örgüt
temsilcilerini, sivil toplum kuruluşlarını, uzmanları ve gençleri bir araya
getirebilir.
Dünyada endişe yaratan diğer tehditler arasında
nükleer çatışma riski ve çevresel felaketler de yer alıyor. Devlet Başkanı,
dini liderlerin iklim değişikliğiyle mücadeledeki rolünü içeren ortak bir belge
hazırlanmasını önerdi. Ayrıca, yeni teknolojik çağın başlamasıyla birlikte
yapay zeka ve büyük veri kullanımında etik standartların korunmasına yönelik
değerlendirmelerde bulundu.
Kasım-Comart Tokayev, Kazakistan Cumhuriyeti Devlet başkanı:
-Yapay zeka gelişimiyle Dinlerarası Bir Etik Komisyonu
kurulmasını öneriyorum. Bu komisyon, yapay zeka teknolojilerinin sorumlu
kullanımına ilişkin evrensel ilke kurallarını belirleyecektir. Bu, insan
onuruna saygı, ayrımcılığın önlenmesi ve hayati kararların insan kontrolünde
kalması gibi unsurları içeren bir tür ‘algoritmalar için emirler’ olacaktır.
Kasım Сomart
Tokayev, insani yardımların önemine de dikkat çekti. İhtiyaç sahiplerine destek
sağlanmasının hayati önem taşıdığını vurgulayarak bu alanda Kazakistan’ın girişimiyle kurulan İslam Gıda Güvenliği
Teşkilatı’nın yürüttüğü çalışmaları örnek gösterdi. Devlet başkanı,
Kazakistan’ın dini hoşgörü konusundaki örnek yaklaşımını bir kez daha
hatırlattı. Ülkede 18 farklı inanca ait yaklaşık dört bin dini topluluk barış
ve uyum içinde faaliyet göstermektedir. Kazakistan’ın hoşgörü modeli ise
“çeşitlilik içinde birlik” ilkesine dayanmaktadır. Aynı gün içerisinde Kasım Comart
Tokayev, etkinliğe katılan bazı temsilcilere devlet nişanları, Kongre Onur
Madalyası, İyi Niyet Elçileri rozeti ve Astana Uluslararası Ödülü’nü takdim
etti.
