Kazakistan Anayasası’nın kabul edilmesinin üzerinden 30 yıl
geçti. 1995 yılında kabul edilen Temel Yasa, ülkenin bağımsızlığını pekiştirdi
ve gelişim yönünü belirledi. İstikrarlı bir hukukî temel, iki kanatlı
parlamento ve bağımsız bir yargı sistemi oluşturdu. Son kapsamlı değişiklik
paketi ise 2022 yılındaki referandumun ardından yapıldı. Bunun sonucunda
Kazakistan, süper-başkanlık yönetim biçiminden güçlü bir Parlamentoya sahip
başkanlık cumhuriyetine geçti.
Aman
Mambetaliev, Siyaset Bilimci:
- Reformların meyvelerini
şimdiden görebiliyoruz. En azından yasama sürecine erişimde. İkinci önemli
nokta ise tek üyeli seçim bölgelerinden adayların ortaya çıkma imkânıdır. Tüm
araçlar seti, bizim demokratik gelişim yoluna olan isteğimizi yansıtıyor.
2022 yılında yapılan değişikliklerden sonraki en önemli
yeniliklerden biri, İnsan Hakları Yetkilisinin (Ombudsman’ın) bağımsız bir
kurum olarak Anayasada güvence altına alınması ve Anayasa Mahkemesinin
kurulması oldu.
Ünzila Şapak, Kazakistan Parlamentosu Meclisi Milletvekili:
- Ombudsman’ın Anayasa Mahkemesine başvurma hakkı elde etmesi önemli bir adımdır.
Gözlemlerimize göre, şimdiden Anayasa Mahkemesine başvuru örnekleri mevcut. Dolayısıyla,
insan haklarının korunmasına yönelik mekanizmaların somut meselelerde
güçlendiğini görüyoruz.
