Savaş yıllarında Aktöbe'de mermi, mühimmat ve
makineli tüfek üretimi yapılıyordu. İl, Vatan savunucularına askeri destek
sağlamak amacıyla seferber edildi. «Aktöberentgen», Kasım 1941'de Moskova'dan
tahliye edilen mobil hastaneler için X-ray ekipmanı üreten işletmedir. Günümüzde
bu tıbbi cihazlar Aktöbe Yerel Kültür ve Tarih Müzesi'nde saklanmaktadır.
Arman Yerjanov, Aktöbe Yerel Kültür ve Tarih
Müzesi’nin araştırma görevlisi:
- Mühimmat ve metal
üreten fabrikalara buradan malzeme tedarik ediliyordu. Komşu kent Alga'daki
kimya fabrikasının savaş yıllarında torpido mermisi ürettiğine dair bulgular da
var.
Savaş yıllarında şehre
sekiz fabrika taşındı. Tankların döküm ve bronz aksamları, traktör yedek
parçaları, top ve havan mermilerinin parçaları üretildi. 1943 yılında Akböbe
Ferroalloy Fabrikası'nda mühimmat ve silahlar için demir parçalar üretiliyordu.
İlde ayrıca tahliye hastaneleri de faaliyet gösteriyordu. Şehrin tarihi pek çok
kişi için büyük ilgi konusu olduğundan müze bu kadar çok ziyaretçi çekiyor.
Araylım Ansatgali,
okul öğrencisi:
- Yerel gelenek ve
tarihin yer aldığı bu bölgesel müzede Sovyetler Birliği döneminde ülkemizin
kahramanları hakkında tarihi bilgiler öğrendim. Aktöbe'de bulunan etnografik ve
arkeolojik eserler hakkında bilgi edindim.
Savaş yıllarında bölge nüfusunun 335 bin kişi olduğunu biliniyor. Bunların 122.000'i cepheye alınmıştır.
