ŞİT Astana zirvesinde üye ülkelerin Devlet Başkanları
tarafından önemli alanların geliştirilmesine ilişkin 25 anlaşma imzalandı.
Belgeler ekoloji, lojistik ve turizm de dahil olmak üzere çeşitli konularda
karşılıklı anlayışa ilişkindir. Uzmanlar “Şanghay Onluğu” ülkelerinin terör,
ayrıkçılık ve aşırıcılığa karşı mücadelesini güçlendirmeyi amaçlayan bir takım belgeleri
kabul etmesini özellikle belirtiyorlar. Herkesi birleştiren ortak unsur, her anlaşmanın,
kuruluşa üye ülkelerin genel refahı ve güvenliği için önemli olmasıdır. Böylece
ŞİT ekonomik kalkınma stratejisinin 2030 yılına kadar uygulanması kapsamında
özel etkinlikler planı onaylandı. Ayrıca ülkeler, proje faaliyetlerine mali
destek mekanizmaları konusunda ortak bir karara vardılar. Bununla birlikte,
devlet başkanları tarafından imzalanan her belge, tarafların ortak Şangay ruhu
içinde işbirliğinin daha da geliştirilmesine yönelik yaklaşımlarının
tutarlılığını gösteriyor.
Yersultan Janseitov, dünya ekonomisi ve siyaseti enstitüsü
uzmanı:
- ŞİT'nın ekonomik bileşeninin geliştirilmesine ilişkin
birçok anlaşma imzalandı. Kuruluş içindeki ulusal para birimlerindeki ticaretin
büyümesi de buna dahil. Aslında bu şu anda en acil çözülmesi gereken konulardan
biridir. Yani her şeyden önce ŞİT içinde yeni bir finansal şemaların kurulması
gerekli olduğu kararı olgunlaştı. Böylece ŞİT üyesi devletlerin, en azından
Avrasya bölgesinde güvenli bir şekilde kullanabilecekleri araçlar ve mekanizmalar
oluşturulabilir.