Bir Kazak atasözü: «Her et kazı olamaz, her
köpek de tazı olamaz» der. Halkımız tarafından kutsal sanılan tazının genetik eşsizliği
kanıtlandı. Kazakistanlı bilim adamları, bunu kanıtlamak için 3 yıl boyunca tazının
genetik yapısını incelemişler. Sonuç olarak yüzyıllar boyunca yeteneğini ve
niteliklerini kaybetmeyen tazı safkan ve en eski köpek ırkı olarak
sınıflandırıldı. Köpeği yedi hazineden biri olarak gören Kazak halkı, dört
ayaklı hayvanlar arasında tazıların bakımına özel önem vermiştir.
İskender İldarov, genetik ve fizyoloji
enstitüsü basın servisi başkanı:
- Kazak tazısının safkan köpek olduğu tartışılmaz. Çünkü Türk, Rus ve
Afgan tazıları ile benzerlikler bulamadık. Genetikçiler olarak arkeolojik
materyalleri inceliyoruz ve tazının oluşma zamanını tespit etmeye çalışıyoruz. Tarihsel
verilere göre bin yılı aşmaktadır.
Kazak tazısının safkanlığı hakkındaki gerçeği
bulmak için bilim adamları modern moleküler genetik yöntemlere başvurdular.
Yani vücut hücrelerinden bilgi toplandı. Bunun dışında hayvanın alışkanlığı,
doğası ve adaptif özellikleri de incelendi. Bilim adamları incelemeler
sonuçlarından yola çıkarak, tazının çevikliği ile dayanıklılığının kökünden
devam ettiğini kanıtladılar.
Bakytjan Bekmanov, genetik ve fizyoloji
enstitüsü'nün baş bilim uzmanı:
- Tabloda her şey açıkça görülüyor. Karşılaştırma için Kazak tazı ile birlikte
Afgan ve Rus tazılarının, Arap saluki, bludhaund, otterhaund ve gri kurdun
genomları alındı. Afgan tazısı ile Arap Saluki'nin dünyada en eski ırklar
olduğu biliniyor. En ilginç olanı ise Kazak ırkının da eski olmasıdır. 50
nesil önce bu bölgedeki tazı popülasyonu düşüşe geçmişti. Ama şimdi artması,
yayılması ve tanınması için koşullar yaratılıyor. Artık geliştirilmesi
gerekiyor.
Resmi olmayan verilere göre ülkede 3 bine
yakın tazı bulunuyor. Onların tam sayısını öğrenmek önemlidir. Buna göre
ırkının kalitesi belirlenir. Ülkemizde safkan köpeklerin korunması ve
geliştirilmesine yönelik program hazırlandı. Genetikçiler Kazak tazısının
uluslararası düzeyde bireysel bir tür olarak kaydedilmesini umuyorlar.
Editor: Гайни Жумабек
