Stratejik
ortaklar ve müttefikler. Kazakistan ve Rusya devlet başkanları, müzakereler
sırasında hem dar hem de geniş kapsamlı olarak bu konu üzerinde durdular. İki
ülke bütün alanlar dahil olmak üzere aktif olarak karşılıklı yarar sağlayan bir
ortaklık geliştiriyor. Kasım Comart Tokayev ayrı ayrı Kazakistan ile Rusya
arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin durumuna odaklandı. Ona göre
karşılıklı ticaret giderek artıyor. Geçen yıl bu miktar 27 milyar dolara
ulaştı. Yakın gelecekte bunu 30 milyara çıkarma imkanı var. Bu yatırım alanında
iyi dinamik demektir. Kazakistan ekonomisine doğrudan Rus yatırımlarının hacmi
24 milyar doları, Kazak yatırımlarının ise 8,5 milyar doları aştı.
Kasım Comart Tokayev, Kazakistan Cumhuriyeti Başkanı:
- Ziyaretinizin gündemi oldukça kapsamlı. Hükümet üyeleri
yasa üzerinde çalıştı ve gündeme getirilen bütün konular tartışıldı. Bugün çok
önemli belgeler imzalanacak; bunlar, iyi komşuluk ve iş birliğimizin daha da
geliştirilmesine şüphesiz güçlü bir ivme kazandıracak 20 anlaşmadır.
Vladimir Putin, Rusya
Başkanı:
- Gerçekten de
Kazakistan bizim stratejik ortağımız ve güvenilir müttefikimizdir. İş birliği
konularını dar bir yapıda ele aldığımızda ikili süreç çerçevesinde ortaya çıkan
sorunlara dikkat çektik. Ama en önemlisi bütün bu soruların cevabını arama ve
bulma arzusu var. Birlikte çözebileceğimiz tek bir sorunun olmadığı
kanaatindeyim. Bu şekilde odaklanarak büyük başarılara imza atacağız.
Kasım Comart Tokayev ve Vladimir Putin Kazakistan ve Rusya’nın
20. Bölgelerarası İş birliği Forumu oturumuna çevrimiçi katılım sağladı. Bu platform,
20 yılda etkinliğini birkaç kez kanıtladı. Burada yeni sözleşmeler imzalanıyor
ve işbirliğinin kapsamını belirleniyor. Bu arada bugün Rusya, Kazakistan’ın dış
ticaretinin hacminin yaklaşık yüzde 20’lik oranını oluşturuyor. Ülkemizde Rusya
menşeli ve ortak olanlar dahil olmak üzere 23 bin şirket başarıyla çalışmaya
devam ediyor. Devlet başkanı alanlar arası iş birliğinin temel konuları
hakkında ayrıntılı olarak konuştu. Ona göre yakıt ve enerji alanındaki iş
birliği niteliksel olarak yeni bir düzeye ulaştı. Taraflar büyük deniz petrol yatağı
«Kalamkas-more – Hazar»ın geliştirilmesi üzerine çalışmalar başlattılar.
Ayrıca, tarafların etkileşiminin iyi sonuçları, petrokimya ve makine inşaatı
endüstrilerindeki faaliyet gösteren tesisler tarafından kanıtlanmıştır.
Forumun ardından iki devlet başkanları Kazak Milli
Üniversitesi’nin Rusya şubesini Omsk’ta çevrimiçi olarak resmi açılışını
yaptılar. Kazak Milli Üniversitesi’nin Rusya’daki ilk şubesine başvurular gelecek
yılın Eylül ayında planlanıyor.
Daha sonra Kasım Comart Tokayev ve Vladimir Putin Basın
Yayın temsilcilerine ortak bir açıklama yaptı. Kazakistan devlet başkanı,
Vladimir Putin’in resmi ziyaretini Kazakistan-Rusya ilişkilerinin gelişiminde
önemli bir dönüm noktası olan bir olay olarak nitelendirdi.
Kasım Comart Tokayev, Kazakistan Cumhuriyeti Başkanı:
- Müzakereler
esnasında öncelik sırası ekonomik konulara tanındı. Stratejik sektörlerde iş birliğinin
ve karşılıklı ticaretin daha da artırılması ana görevler olarak belirlendi. Bu
amaçlar doğrultusunda, 2021-2025 Kapsamlı Ekonomik İş birliği Programı ve
2024-2026 Ortak Eylem Planı da dahil olmak üzere hükümetlerarası belgelerden
oluşan bir paket halihazırda kabul edilmiştir. Düzenlenen Bölgelerarası İş birliği
Forumu çerçevesinde, iki ülkenin güncellenmiş bölgelerarası ve sınır ötesi
işbirliği programı imzalandı.
Vladimir Putin, Rusya
Başkanı:
- Geçtiğimiz
günlerde imzalanan Ortak Deklarasyonda, iki ülke arasındaki stratejik
ortaklığın daha da derinleştirilmesine yönelik yeni iddialı görevler
belirlendi. Enerji ve ulaşımdan sağlık ve adalete kadar çeşitli iş birliği
alanlarını kapsayan çok sayıda hükümetlerarası ve kurumlar arası belge bunların
uygulanmasına katkıda bulunacaktır.
Müzakerelerin ardından Devlet Başkanları, yeni küresel düzen
koşullarında stratejik ortaklığın derinleştirilmesine yönelik ortak başvuruyu
kabul etti. Vladimir Putin’in resmi ziyareti kapsamında toplam 19 anlaşma ve
memorandum imzalandı. Bunlar, resmi Astana ve Moskova’nın karşılıklı yarar
sağlayan işbirliğini ilerletme konusundaki tutumunu ortaya koyuyorlar.
