Estonya Cumhurbaşkanı Alar Karis,
resmi ziyaret kapsamında Kazakistan’a geldi. Akorda’da törenle karşılanan
konuk, Kasım-Comart Tokayev
ile müzakerelerde bulundu. Tokayev, Estonya’nın Kazakistan’ın önemli stratejik
ortaklarından biri olduğunu vurguladı. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin
1992 yılında kurulmuştur. O tarihten bu yana Kazakistan ve Estonya arasında kapsamlı
bir hukuki çerçeve oluşturulmuş olup ekonomik işbirliği alanında hükümetler
arası komisyon faaliyet gösteriyor. Günümüzde tarafların birbirine sunabileceği
önemli fırsatlar bulunuyor. Kazakistan transit kapasitesi sağlayabilirken,
Estonya da gelecek vaat eden deniz limanlarıyla öne çıkıyor.
Kasım-Comart Tokayev, Kazakistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı:
«Ziyaretinizin, işbirliğimizin ve dostluğumuzun gelişimine
güçlü bir ivme kazandıracağına inanıyorum. Elbette karşılıklı ticarette bazı
engeller mevcut, ancak aynı zamanda belirli bir ilerleme kaydedildiğini de
görüyoruz. Deniz limanlarınıza erişim sağlamaya ve ülkenizle ticaretimizi
artırmaya büyük önem veriyoruz. Bununla birlikte başta Birleşmiş Milletler, BM
Güvenlik Konseyi ve diğer kuruluşlar olmak üzere uluslararası örgütlerde yapıcı
temaslarımızı sürdürmekte kararlıyız».
Alar Karis, Estonya Cumhuriyeti Devlet Başkanı:
«Girişimcilerimiz ortak projeleri aktif şekilde
değerlendiriyor. Birkaç toplantı planlandı. Çeşitli mutabakat zaptlarının
imzalanmasını ve çok sayıda girişimin hayata geçirilmesini bekliyoruz. Geleceğe
büyük bir iyimserlikle bakıyorum ve yeni temasların buna katkı sağlayacağını
umuyorum. Mevcut jeopolitik durum istikrardan uzak, ancak ortaya çıkan
zorlukları birlikte çözmeli ve aşmalıyız. Birleşmiş Milletler’den bahsettiniz, gerçekten
de önemli bir yapı ve dünyadaki çatışmaların azalması için belirli reformlara
ihtiyaç duyduğu aşikardır».
Görüşmeler, iki ülkenin heyetlerinin katılımıyla
genişletilmiş formatta devam etti. Taraflar, ekonomik işbirliğinin öncelikli
alanlarına odaklandı. Ulaştırma ve lojistik imkanlarının yanı sıra ticaret ve
yatırımlar, dijitalleşme, sanayi işbirliği, tarım, kritik mineraller ile eğitim
ve bilim konuları ele alındı. Estonya son 20 yılda Kazakistan ekonomisine 128 milyon doları aşkın yatırım
yaptı. Bu yılın 9 ayında iki ülke arasındaki ticaret hacmi 46 milyon dolara ulaştı. Ancak
potansiyelin tam anlamıyla değerlendirilmediği belirtiliyor.
Kasım-Comart Tokayev, Kazakistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı:
«Bu ziyaret, Kazakistan-Estonya arasındaki karşılıklı
yarara dayalı ortaklığın yeni bir sayfasını açmaktadır. Kazakistan, Estonya’yı
Baltık bölgesindeki ve Avrupa Birliği’ndeki en önemli ortaklarından biri olarak
görmektedir. Estonya’nın yenilikçi ve müreffeh bir devlet inşa etme konusundaki
modern başarıları etkileyicidir. Dijital devlet, dijital hükümet, dijital
toplum, açıklık, şeffaflık ve genel olarak vatandaş katılımı alanlarında lider
konumdadır».
Kazakistan’da 80’i
aşkın Estonya şirketi faaliyet göstermektedir. Üstelik
işbirliğine ilgi duyan Estonyalı girişimcilerin sayısı giderek artıyor.
Astana’ya bu kapsamda bilgi ve iletişim teknolojileri, siber güvenlik, lojistik
ve özellikle transit alanlarında faaliyet gösteren büyük bir iş heyeti geldi. Bu
yıl Kazakistan, Estonya’nın deniz limanları üzerinden 200 bin tonun üzerinde tahıl ihraç
etti. Hedef, bu hacmi 10 kat artırmaktır.
Görüşmelerin ardından Tokayev ve Karis, Ortak
Bildiriyi kabul etti.
Alar Karis, Estonya Cumhuriyeti Devlet Başkanı:
«Kazakistan, Orta Asya’daki en önemli ekonomik
ortağımızdır. Estonya, sizin için Avrupa pazarına açılan bir kapı olmaktan
memnuniyet duyuyor. Belirttiğiniz transit ve lojistik alanlarının yanı sıra
Estonyalı iş temsilcileri Kazakistan’a yatırım yapmaya ve ticaret ile yatırım
fırsatlarını değerlendirmeye hazırdır».
Taraflar, eğitim alanındaki işbirliğini artırma
konusunda da mutabakata vardılar. Çeşitli anlaşmalar ve mutabakat zaptıları
imzalandı. Anlaşmalar çerçevesinde Kazakistan’daki 10 üniversite ile Estonya’daki 6 üniversite arasında öğrenci ve
akademisyen değişimi planlanıyor.
