Kazakistan'ın efsane «aport»u
yeniden canlandırılacak. Bu bağlamda ülkede bu ürünün tohumlarının üretilmesi
için özel bir program geliştirilmiştir. Ayrıca yerli elma çeşidinin ulusal
standartları da belirleniyor. 4 yıl olarak planlanan büyük ölçekli proje birkaç
aşamadan oluşuyor. İlk başta, bilim adamları tüm elma ağaçlarının atası olan
Siversa elma ağacının tohumlarını topladılar. Sırada fideler var. Bu amaçla 2025
yılında Bahçe Bitkileri Araştırma Enstitüsü'nün bir şubesinde 10 deneme
hektarına dikilecek. Bilim adamları özel olarak onlara aportu «aşılayacaklar». Bir sonraki adım bahçe
alanının 100 hektara çıkarılmasıdır.
Ersayın Dosımbetov,
Kazakistan Cumhuriyeti Tarım Bakanlığı’nın tarımsalma daire başkanı:
- Bildiğiniz gibi «aport»,
özel yetiştirme ve bakım koşulları gerektiren oldukça kaprisli bir elma ağacı
çeşididir. Kaliteli meyveler ancak deniz seviyesinden 450 ila 1250 metre
yükseklikte yetişen bahçelerde elde edilebilir. Ancak Almatı'nın eteklerinde ve
Almatı ili yakınlarında bu tür alanlar sayısı çok azdır. Aportun 4-6 yıl sonra
meyve vermeye başlayan diğer elma çeşitlerinden farkı, onun 8-9 yıl sonra ancak
tam meyve vermesidir.
Geçen yıl Almatı
aport'un resmen Kazakistan'ın markası haline geldiğini hatırlatalım. Uzmanlara
göre yerli elma çeşidi, büyüklüğü ve tadı nedeniyle uzun zamandır sadece
yurttaşlarımız arasında değil, yabancılar arasında da çok popülerdir.
Dolayısıyla bu elmalara olan talebin yüksek olduğuna şüphe yok. Geriye kalan
tek şey, özel yetiştiriciler de dahil olmak üzere aport ekimine devam etmektir.
Ajar Jandosova, «Almalı
Jumak» derneğinin başkanı:
- Aportu yeniden
canlandırma programının, Almatı'nın bir elma şehri olarak eski ihtişamını ve
tüm Almatı ilinin bir elma diyarı olarak anılmasını sağlayacak büyük bir
programın ana bileşenlerinden biri olması gerektiğine inanıyorum. Üstelik
bölgemiz yeryüzünde yetiştirilen elmaların çoğunun doğduğu yer olarak kabul
edilmektedir. Bu, elma turizmi destinasyonunu geliştirmek
için kullanılabilir ve kullanılmalıdır.