25 Ekim'de Kazakistan ulusal bayramını -
Cumhuriyet Bayramı'nı kutluyor. 1990 yılında bu gün, Kazak SSR Yüksek
Konseyi'nin kararıyla devlet egemenliği beyanı kabul edildi. Bağımsız bir
devletin oluşumuna yönelik ilk adım olan bu en önemli belgeydi. Dünya Ekonomisi
ve Siyaseti Enstitüsü uzmanlarına göre, Cumhuriyet Bayramı, birlik ve
beraberliğin güçlendirilmesi açısından önemli olan temel hususları hatırlatıyor.
Arman Toktuşakov, Dünya Ekonomisi ve Siyaset
Enstitüsü uzmanı:
- Bağımsız
devletlerin doğasında bulunan temel nitelikler, prensip olarak, bildiğimiz gibi
25 Ekim 1990'da kabul edilen bu belgede belirtilmiştir. Yani bu egemenlik
gelişiminin ve bundan kaynaklanan diğer tüm süreçlerin öncüsü, ilk adımdır. İşbu bildirgeye dayanarak daha sonra devletin bağımsızlığına ilişkin
bir anayasa kanunu kabul edildi. Birkaç yıl sonra, hem bildiri temelinde hem de
devlet egemenliği temelinde önce 93 anayasası, ardından 95 anayasası yani
ülkenin mevcut temel yasası kabul edildi.
Analistlere göre, 1990 yılının 25. Ekim’inde,
temel siyasi ve hukuki belgenin ilanıyla birlikte, bugüne kadar özgür ve
bağımsız olan Kazakistan toplumunun inşa edilmesine sağlam bir temel atıldı.
Sonuçta, Bildirgede ilk kez bütünlük, halkların kültürünün ve dillerinin
geliştirilmesi, ulusal kimliğin güçlendirilmesi gibi devlet olma ilkelerinin ana
unsurları yer alıyordu.
Arman Toktuşakov, Dünya Ekonomisi ve Siyaset
Enstitüsü uzmanı:
- Bildirgede siyasi, ekonomik ve sosyal kararların alınmasında ülkemizin Başkanlığına
öncelik veriliyordu. Ayrıca kuvvetler ayrılığı ilkesi, kolluk kuvvetlerinin
bağımsızlığı, daha doğrusu kolluk kuvvetlerinin, içişleri organlarının, ulusal
güvenlik kurumlarının oluşumundaki bağımsızlık, mali sistemindeki bağımsızlık
yani Milli bankanın kuruluşu, serbest ekonomik mekanizmalar gibi bir takım önemli
yenilikler yer alıyordu.
