Astana'da Orta Asya bölgesindeki su güvenliği
görüşüldü. Başkentte Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve diğer ülkelerden
uzmanlar, bilim insanları, çevreciler, diplomatlar ve ilgili birimlerin
temsilcilerinin katılımıyla uluslararası bir konferans düzenlendi. Katılımcılar
ayrıca Afganistan'da Koş-Tepa kanalının inşası konusunu da ele aldılar. Bu
projeye göre Amu Derya'dan suyun uzaklaştırılması amaçlanıyor. Bu durum
Özbekistan, Türkmenistan ve ülkemizin su kaynaklarını da etkileyebilir.
Taraflar, sınıraşan su kaynaklarının etkin biçimde yönetilebilmesi için
sürdürülebilir kalkınmaya yönelik ortak stratejilerin geliştirilmesi gerekliliğini
kaydettiler. Burada tüm ilgili tarafların katılımıyla su diplomasisi önemli.
Aslan Abdraimov, Kazakistan Cumhuriyeti Su
Kaynakları ve Sulama Bakan yardımcısı:
- Afganistan'la sınırımız yok, ama onların
götüreceği miktarın bir etkisi olacağını biliyoruz. Öncelikle değinmek
istediğimiz konu, tabii ki diplomatik sürecimiz, müzakere sürecimizdir.
Gelecekte Aral Denizi'ni Kurtarmak İçin Uluslararası Fonu’na Afganistan'dan
meslektaşlarımızı dahil etmemiz gerekeceğini anlıyoruz. Çiftçilerimize,
tarımcılarımıza su tasarrufu sağlayan teknolojileri, damla sulama sistemlerini,
yağmurlama sistemlerini kullanmayı şimdiden öğretmeliyiz.
Kazakistan, Özbekistan ve Kırgızistan Sırderya Nehri havzasındaki kaynakların yönetimi konusunda anlaşma yaptılar
Özbekistan'ın başkentinde düzenlenen enerji forumunda, üç Orta Asya cumhuriyeti (Kazakistan, Özbekistan ve Kırgızistan), Sırderya Nehri havzasındaki kaynakların tarla sezonunda ortak yönetimi konusunda anlaşmaya vardılar. İmzalanan Protokol ile bölgesel hidroelektrik santrallerinin işletme şekilleri ve su paylaşım miktarları belirleniyor. Uzmanlar, bu önlemin, her ülkenin sulama amaçlı yeterli suya sahip olmasını ve hidroelektrik santrallerinin istikrarlı kalmasını sağlamayı amaçladığını söylüyorlar. Böyle bir belgenin imzalanması, ülkelerin ihtiyaçlarının karşılanmasını, kaynakların rasyonel kullanılmasını sağlayacaktır. Sırderya'nın Orta Asya ülkelerinin ekonomileri açısından büyük önem taşıdığını hatırlatalım.
