Bu ŞİT zirvesi tarihe “Şanghay Onluğu” olarak geçecek. Etkinliğe katılmak için 16 ülkeden devlet ve hükümet başkanları, çok sayıda uluslararası kuruluşun başkanları Astana’ya geldiler. Devlet Başkanı Kasym-Comart Tokayev konuşmasında, Şanghay İşbirliği Teşkilatı’nın uluslararası ilişkiler sisteminde önemli bir mekanizma haline geldiğini ve sürdürülebilir büyümenin sağlanmasına önemli katkı sağladığını kaydetti.
Kasym-Comart Tokayev, Kazakistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı:
- Mevcut aşamada, ŞİT üyesi ülkelerin ekonomileri %4'ten %9'a kadar yüksek büyüme oranları sergiliyorlar. ŞİT devletlerinin küresel gayri safi yurt içi hasıladaki payı halihazırda %30'dur. Bugün üye ülkelerin dış ticareti, dünya ticaretinin dörtte birine denk gelen 8 trilyon doları aşıyor. Bu bağlamda, Asya'nın büyük ölçüde ŞİT ülkeleri sayesinde ortaya çıkan yeni, tarihsel açıdan önemli ekonomik yükselişinin, tüm küresel ekonomi için istikrar sağlayıcı bir faktör olduğunu özellikle vurgulamak isterim. Kazakistan, Çin'in ŞİT ülkelerinin geniş ölçekli pazarına erişimini genişletme ve Teşkilat’ın üye ülkeleri ile ticaret cirosunu 3 trilyon dolara çıkarma niyetini memnuniyetle karşılamaktadır.
Zirvede konuşan saygıdeğer konuklar, Teşkilat’ın karmaşık uluslararası sorunların çözümünde üstlendiği rolü takdirle karşıladılar. Bu yönde çok çalışmalar yapıldı. Ancak hızlı küresel değişimler, kuruluşun faaliyetlerinin daha da geliştirilmesini gerektirmektedir.
Sadır Japarov, Kırgız Cumhuriyeti Devlet Başkanı:
- Güvenlik, egemenlik, ekonomik kalkınma ve hayati önem taşıyan diğer çıkarlar konusunda ülkelerimizin birbirlerine tam destek vermelerinin önemli olduğunu düşünüyorum. ŞİT'nın faaliyetlerinin temel ilkesi üye devletlerin eşitliği olmaya devam etmektedir; bunun somut örneği, Teşkilat’ta takip edilmesi gereken, oybirliğiyle karar alma hükmüdür.
Şavkat Mirziyoev, Özbekistan Devlet Başkanı:
- ŞİT için, dünya siyaseti ve ekonomisindeki muazzam potansiyeline ve büyüyen rolüne karşılık gelecek, Şanghay ruhuna ve temel ilkelerine dayalı yeni bir gündem geliştirmenin zamanı geldi. Teşkilat içindeki tüzük, birlik ve uyumun korunması için ve kuruluş içindeki güvenli dostane atmosferinin güçlendirilmesi için ortak çabaların yoğunlaştırılmasını öneriyorum.
Xi Jinping, Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı:
- Bir atasözü der ki: Ortak çabalar zafere, ortak akıl ise başarıya götürür. ŞİT’nın başarılı bir deneyimi olan dayanışma ve etkileşim yeni değişikliklere yanıt vermek için ve yeni ufuklar ile sayfaları açmak için tek seçenektir.
Böylece Astana'daki zirve, ŞİT tarihinde yeni bir dönem açan bir buluşma olarak tarihe geçecek. Kuruluşun başkanlığını başarıyla tamamlayan Kazakistan, artık bu görevi Çin Halk Cumhuriyeti'ne devredecek. Teşkilat Genel Sekreteri Jang Ming de çalışmalarını tamamlayacak, onun yerine Nurlan Yermekbayev geçecektir.
Web-editor: Гайни Жумабек
